Een verlaten middeleeuws Pools plein strekt zich voor mij uit. De eerste zonnestralen omringen de indrukwekkende Lakenhal met een gouden rand. Is dit hetzelfde plein dat ik gisterenavond bezocht? Toen vol met hordes toeristen die net als ik genoten van de historische gebouwen, verwarmde terrassen en kraampjes met lokale lekkernijen. Toeristen die zich lieten rondrijden in glanzende paardenkoetsen en speelse treintjes door talloze gidsen. Het voelt als een voorrecht om het plein helemaal leeg te zien. Vandaag ga ik hardlopen in Krakau.

Hardlopen in Krakau

Ik adem nog even diep in voordat ik aan mijn ontdekkingstocht door Krakau begin. De stad die zo betoverend mooi is, maar waar in de Tweede Wereldoorlog zoveel leed plaatsgevonden heeft. Ik start op Rynek Glowny, het grootste marktplein van Europa. Het plein is een vierkant van 200 bij 200 meter en staat vol met prachtige gebouwen en kleurrijke oude koopmanshuizen. Krakau was het hoofdkwartier van de Duitsers in Polen tijdens de oorlog en daarom is de stad vrijwel ongeschonden uit de strijd gekomen. De Lakenhal, een enorm gebouw met allerlei sierlijke poortjes en een overdekte markt, pronkt in het midden. Heel vroeger stonden hier kraampjes met lakens en ander handelswaar. Nu wordt er nog steeds gehandeld, in souvenirs en sieraden voor de toeristen.

Podgórze

Het plein heeft talloze zijstraten en voordat ik de juiste route gevonden heb, ben ik vijf minuten verder. Ik ren de lange straat Starowislna af. Alle luiken van de winkels zijn gesloten en er rijdt weinig verkeer. Na ruim een kilometer steek ik de rivier de Wisla over naar de wijk Podgórze, de armste wijk van Krakau. Podgórze is de laatste jaren aan een opknapbeurt begonnen en er verschijnen steeds meer hippe cafés en galerieën om jonge mensen te trekken. Als ik om me heen kijk zie ik inderdaad veel gebouwen in de steigers, graafmachines en bouwrommel op straat. Mede door de blokkendozenflats krijg ik het gevoel van een Oostblokland.

Schindler’s fabriek

Mijn stappen klinken hard op de bouwplaten als ik onder een tunneltje door ren. Veel toeristen leggen deze route dagelijks af. Het is de weg naar Schindler’s fabriek. Ik loop in de Lipowastraat en zie het grijs-witte fabrieksgebouw dat ik herken uit de film Schindler’s list. Ik sta even stil bij de toegangspoort van de fabriek. Door deze poort kwamen de Joodse werknemers tijdens de oorlog dagelijks lopend vanuit het getto in Krakau om te werken in de emaillefabriek. De eigenaar Oscar Schindler heeft zo uiteindelijk 1100 Joden gered van de dood. Door de film Schindler’s list uit 1993 hebben de fabriek en de buurt hun bekendheid gekregen en sinds 2007 is de fabriekshal omgebouwd tot museum. Hier vind je alles over Krakau tijdens de bezetting van de stad en persoonlijke verhalen van de werknemers die gered zijn door Schindler.

Ik kijk even op het reeds verfrommelde plattegrondje dat ik in mijn hand houd. Ik loop een paar keer heen en weer voordat ik de juiste weg vind in de wirwar van alle opgebroken straten. Dan passeer ik aan mijn linkerhand ineens een groot plein, Rynek Podgorski, met aan het hoofd de Sint-Jozefkerk. Ik verbaas me over het contrast tussen het troosteloze straatbeeld in deze wijk en de fraai versierde kerk van opvallend rode bakstenen. Ook dit plein is nu nog leeg maar er staan veel  bomen en bankjes langs de zijkant die een warme sfeer creëren.

Over de slotbrug

Ik loop weer terug richting de rivier. De brug voor mij, de Jozefa Pilsudski, ziet eruit als de ijzeren boogbrug uit de film Schindlers List, waarover de Joden en masse liepen met al hun bezittingen toen ze vanuit de stad richting het getto werden verbannen. De brug die iets meer naar rechts ligt vind ik er veel vriendelijker en moderner uit zien. Om deze slotbrug hangen verliefde mensen een slotje op om hun liefde te bezegelen.

De Wisla

Op advies van runninggirl Marjolein loop ik na de brug het met mos begroeide stenen trappetje af, zo’n 15 treden naar beneden om langs de rivier te lopen. Langs het water lopen is heerlijk in elke stad en zo is het ook in Krakau. Het is geen moderne boulevard met allerlei opsmuk maar gewoon een breed stuk asfalt omringd door groen en water, precies goed. De ene helft van het pad is voor fietsers en de andere helft voor lopers. Ik loop keurig aan de loopkant en groet een mountainbiker aan de fietskant die me goedkeurend aankijkt: “Dobre”.

Joodse gemeenschap

Nu ik zo rustig langs de rivier loop gaan mijn gedachten de vrije loop. Dat is nu eenmaal zo met hardlopen, je hoofd wordt leeg en je gaat nadenken over alles om je heen. Wat is er een hoop gebeurd in deze stad tijdens de oorlog. Jarenlang leefden in Krakau de grootste Joodse en christelijke gemeenschappen in harmonie naast elkaar, tot de oorlog alle vrede verjoeg en verdriet en ellende zaaide. Voor de oorlog woonden er 68000 Joden in Krakau en nu zijn ze er bijna niet meer te vinden.

Ik hoor belletjes en voordat ik het drukke kruispunt oversteek om de Joodse wijk Kasimierz in te lopen wacht ik even, tot de knalblauwe tram gepasseerd is. Direct worden de gebouwen fleuriger en de sfeer warmer. Ik passeer een synagoge,  oude winkels met gevels met Joodse namen en een plein vol met cafés en restaurants.

Bekend straatbeeld

Inmiddels ontwaakt Krakau. Het straatbeeld deze morgen is gelijk aan dat in alle grote steden. Mensen met een mobiel aan hun oor en aktetassen in hun hand snellen naar hun werk.  De verleidelijke geur van warme broodjes prikkelt mijn neusvleugels. De bakkers hebben hun werk goed gedaan!

Wawel-kasteel

Ik kijk omhoog en in de verte zie ik het Wawel-kasteel. Het kasteel staat hoog op een kleine heuvel, midden in de stad. Volgens de legende woonde hier in de Middeleeuwen een draak en toen dit groene vuurspuwende monster verslagen was, werd er als teken van overwinning een kasteel gebouwd. Ik ren over de ongelijke keitjes omhoog richting het kasteel. De zwarte ijzeren spijlen onder de ronde toegangspoort hangen omhoog, dus ik ben welkom. Links kijk ik uit over de brede rivier de Wisla en de wijk Podgórze, een weids uitzicht.

“Wauw, dat heb je weer mooi gedaan Essie”, zeg ik hardop tegen mezelf. Er zijn bijna geen mensen en het kasteel en de kathedraal met een gouden koepel omringd door prachtig aangelegde tuinen met bloemen in allerlei kleuren, bieden een prachtige aanblik. Het voelt als of ik beloond word voor mijn vroege rondje rennen. Ik raak aan de praat met een zongebruind mannetje. “I am Carlos from the Canary Islands”, zegt hij. De gepensioneerde Spanjaard reist drie maanden door Polen en is net als ik diep onder de indruk van de schoonheid van dit land. Nadat ik Carlos gestrikt heb een foto van mij te maken, ren ik verder naar een kleine binnenplaats omringd door vele verdiepingen met balustrades. Als ik even mijn ogen dichtdoe beeld ik mij in dat ik muziek hoor zoals dat geweest moet zijn tijdens de vele hoffeesten en riddertoernooien die hier gehouden werden.

Trompetgeschal uit de Mariakerk

Ik ren terug richting het grote marktplein Rynek Glowny. Precies als ik aankom gaat het raampje in de hoogste toren van de Mariakerk open en klinkt een triest trompetdeuntje. Ooit in de 13e eeuw speelde de toenmalige stadswachter hier met zijn trompet om de stad te waarschuwen voor een aanval van de Tartaren. De held heeft de stad gered maar werd tijdens het spelen geraakt door een pijl in zijn borst en stierf, zijn trompetgeschal werd bruut beëindigd. Als eerbetoon wordt het deuntje dat hij toen speelde elk uur geblazen.

Rondje hardlopen in Krakau

Mijn rondje hardlopen in Krakau zit erop, ik heb tien kilometer gerend. Krakau is een betoverend mooie stad waar je steeds een ander straatje kunt nemen om weer prachtige kerken, synagogen of andere interessante geschiedenis te ontdekken.

Krakau, je hebt mij geraakt met je schoonheid, die hand in hand gaat met je afschuwelijke oorlogsverleden. Ik kom zeker terug.

Esmar van Langen

Esmar is 40-plusser, moeder en verslaafd aan hardlopen en reizen. Ooit gaat ze de hele marathon lopen...

More Posts

Follow Me: